Bir fotograf’ın düşündürdükleri
Bir fotograf’ın düşündürdükleri
Aso Zagrosi
Bir fotograf önümde duruyor…..
Ben bu fotografa pek yabancı deĝilim… Onlarca yıldan beri ben de bir çok Kürd gibi onu tanıyorum..
Bundan 27 yıl önce, yani 1979 yılında kanlı Eyetullahlar rejiminin sivil, silahsız ve savunmasız onlarca Kürdü kurşuna dizdiĝi sahneyi dünyaya taşıyan fotoraftan söz ediyorum..
Daha önceleri bizler Kürdlere yapılan baskıları, katliamları ve kısacası soykırımı birilerine anlatmak için hazırladıĝımız dosyalara bu fotografıda koyuyorduk…
Ama bugün Catherine Bedarida bu fotoraf’ın tam ortasında yer aldıĝı bir makaleyi Le Monde gazetesinde yazmıştı…
Makalenin konusu Kürdlere karşı yapılan katiamları yada Kürdlerin tarihini veya edebiyatını anlatmak deĝil…
Makalenin yazarı, 1979 yılında Ettela’at gazetesinde yayınlanan, UPI ajansı tarafından dünyaya taşırılan ve aynı yıl içinde PULITZER ödülünü alan bu fotografın kimin tarafından çekildiĝini irdeliyor..
Evet, 27 yıl önce Molalar rejimince hunharca kurşunlanan onlarca Kürdün ölüme gidiş anını tarihe mal ederek abideleştiren fotografçı bulundu…
Fotografçıyı araştırıp bulan Le Monde makalesinin yazarı Catherine Bedarida deĝil.. Catherine Bedarida’nin makalesi 4 Aralık günü The Wall Street Journal’da, Newyork Ekonomik gazetesinde anketler uzmanı Joshua Prager’in Fotografçının kimliĝini açıklayan uzun makalesini konu almıştı..
Dünya türünü yapan ve Pulitzer ödülünü alan bu fotografı çeken fotografçı hem anonim olarak olarak kayıt altına alınmıştı..
Joshua Prageri 2002 yılından beri bu fotorafı çeken kışiyi bulmaya iten olay, Pulitzer Ödüllerini alanların bulunduĝu bir kitabı okurken Kürdlerin katliamını sembolleştiren bu fotografı çeken şahsın „Anonim“ olarak kayıtlara geçmesiydi.
Joshua Prager, 4 yıldan beri bu fotorafın sahibini aramış ve nihayetinde bugün Tahran’da yaşıyan 58 yaşında olan Cihangir Razmi olduĝunu tespit ediyor.
Joshua Prager, o dönem Ettela’at gazetesinin redaksyonununda çalışan gazetecilerle, Bruksel’deki UPI’nin o dönem sorumlusuyla ve Tahran’da yaşıyan Cihangir Razmi’yle görüşerek durumu netleştiriyor..
O dönem Ettela’at gazetesinin sorumlusu The Wall Street Journal’a „Nazmi’yi korumak için anonim olarak fotografı gazetede yayınladım“ diyor..
Joshua Prager daha önce Amerika’dan itibaren Cihangir Razmi’yle ilışkiye çalışıyor.. Ama telefonla bu işlerin olamayacaĝını düşünerek 2005 yılını Aĝustos ayında Tahran’a gidiyor ve fotografçıyı görüyor…
Cihangir Razmi aynı kurşuna dizme olayına ilişkin hâlâ yayınlanmayan başka fotografları Joshua Prager’a delil olarak gösteriyor..
Joshua Prager bu fotografın hikayesini konu alan bir kitabın hazırlıklarını yapıyor..
The Wall Street Journal’ın haberinden sonra UPI doĝrudan PULITZER juri üyelerine baş vurarak ödülü Cihangir Razmi’ye ismen vermesini istedi..
Aslında bu fotografın hikayesinde başlıyarak Doĝu Kürdistan’ın ve Kürdistan tarihini yazmak mümkün..
Bize , Kürdlere ait olan ne varsa ya ismi deĝiştirilir, ya anonim olur..
Bu fotografın hikayesi de…..