SERDAR MERYEM BAXTÎYARÎ (1874- 1937)
SERDAR MERYEM BAXTÎYARÎ (1874- 1937)
Aso Zagrosi
Kürdistan çağdaş tarihinde önemli bir rol oynayan Kürd kadınlarından biri olan, Serdar Meryem Baxtîyarî yada Bîbî Meryem Baxtîyarî olarak bilinen bir Kürd kadını hakkında kısacada olsa bazı bilgileri vermek istiyorum. Serdar Meryem Baxtîyarî, 1874 yılında dünyaya gözlerini açtı. Meryem, Baxtîyarî aşiretinin lideri Hûseyîn Qulîxan’ın kızıdır. Hûseyîn Qulîxan 1882 yılında Şah Nasreddin’in oğlu Sultan Mesud Mirza yönetimi sırasında katledildi.
Serdar Meryem Baxtîyarî, 1909 yılında Şehrîkurd’u denetim altına alan, babasının katili Sultan Mesud Mirza’yı İsfahan’dan çıkaran ve Meşrutiyet Hareketini desteklemek amacıyla Tahran kentini denetim altına alan Alî Qulîxan’ın bacısıdır.
Serdar Meryem Baxtîyarî, kardeşi Ali Qulixan ve oğlu Ali Merdan Xan ile birlikte Muhammed Ali Şah yönetimine karşı direnişte önemli rol oynadı ve Tahran şehrini ele geçirdiler. Ali Qulixan’ın önderliğindeki Baxtîyarî güçlerinin amacı Qaçari yönetimini demokratik reformları yapmaya zorlamaktı. Serdar Meryem Baxtîyarî, Tahran hareketinden önce şehid edilen babasının Tahran’daki evine yerleşiyor. Baxtîyar güçleri Tahran’a vardıkları zaman kendisi de silahlı olarak harekete katılıyor ve Şah’ı destekleyen Kazaklara karşı başarılı oluyorlar.. Meryem Baxtîyarî, iyi silah kullanan, okuma ve yazması olan bir Kürd kadını olarak bu savaşlarda gösterdiği başarılardan dolayı SERDAR lakabını alıyor.. Bu süreçten sonra Serdar Meryem Baxtîyarî olarak tanınmaya başlıyor.